Terapia manualna
Terapia manualna
Terapia manualna to jedna z metod fizjoterapii będąca jednocześnie metodą holistyczną, stanowiącą niejednokrotnie alternatywę dla klasycznej fizjoterapii. Jej celem jest nie tylko złagodzenie objawów chorobowych, ale w miarę możliwości zlikwidowanie jej przyczyny. Trwała poprawa stanu zdrowia pacjenta wynika z odblokowania i mobilizacji stawów kręgosłupa bądź jego całych fragmentów, co w rezultacie powoduje przywrócenie właściwej jego ruchomości.
Terapia manualna jest metodą nieinwazyjną i naturalną metodą skupiającą w sobie diagnostykę i leczenie szeroko pojętych dysfunkcji układu ruchu, w skład którego wchodzą kości, stawy, więzadła oraz mięśnie. Podstawowym narzędziem terapeuty są jego dłonie, którymi poprzez dotyk i ucisk diagnozuje oraz leczy. Terapia manualna, w odróżnieniu od innych podobnych jej praktyk, oparta jest na zasadach i fizjologii organizmu – stąd też jej bezpieczeństwo.
Diagnostyka w terapii manualnej jest podstawowym narzędziem mającym na celu ustalenie przyczyny i rodzaju problemu zdrowotnego celem wybrania optymalnej strategii postępowania. Pierwszym etapem diagnostyki jest dokładny wywiad. Jego celem jest nie tylko dokładne określenie rodzaju i charakteru dolegliwości, ale również określenie stylu życia, narażenia na stres, a nawet współwystępowania schorzeń psychicznych.
Jest to bardzo istotne, ponieważ dolegliwości somatyczne mogą mieć przyczynę nie tylko fizyczną, ale na przykład wynikającą z narażenia na stres czy też innych czynników psychologicznych. Z tego względu kluczowa jest szczerość, otwartość i zaufanie do terapeuty.
Podstawą diagnostyki w terapii manualnej jest badanie fizykalne, podczas którego oceniana jest kondycja poszczególnych elementów układu ruchu. Oceniany jest wygląd, stan i napięcie skóry oraz położonych pod nią struktur takich jak mięśnie, powięzie czy więzadła. Badaniu poddawana jest również bolesność tych elementów, ich ruchomość i szeroko pojętą biomechamikę.
Proces leczniczy w terapii manualnej wymaga odpowiedniego ułożenia i ustabilizowania pacjenta, aby wywierany ucisk odnosił optymalne rezultaty. Do tego celu wykorzystywany jest specjalny stół przypominający ten wykorzystywany do klasycznego masażu. Istotą samego procesu leczniczego jest wykonywanie pchnięć i ucisków w okolicy lokalizacji dotkniętej schorzeniem, w ściśle wyznaczonych do tego celu punktach.
Celem tych czynności jest przywrócenie prawidłowego ułożenia struktur przemieszczonych wskutek procesu chorobowego. Ucisk dotyczy wszystkich elementów strukturalnych, a więc skóry, tkanek miękkich, więzadeł, ścięgien, mięśni oraz nerwów. Umożliwia ona również powrót przemieszczonych krążków międzykręgowych do pierwotnej, prawidłowej pozycji.
W przypadku wzmożonego napięcia mięśniowego, prowadzi do odblokowania mięśnia, a w rezultacie do odblokowania unieruchomionego stawu.
Istnieje kilka podstawowych rodzajów zabiegów wykorzystywanych podczas terapii manualnej, dzięki którym możliwe jest osiągnięcie zamierzonego efektu.
Masaż poprzeczny – opiera się na oddziaływaniu na tkanki poprzecznie do działania sił napięcia, czyli prostopadle do włókien mięśni czy więzadeł. Dzięki temu dochodzi do poprawy ukrwienia i ruchomości tkanek, a w efekcie zmniejszenia nasilenia dolegliwości bólowych oraz zahamowanie procesów zapalnych.
Masaż funkcyjny – w tym zabiegu masaż i rozciąganie mięśnia połączone jest z wykonywaniem ruchu w stawie poddawanym terapii. Bardzo istotne jest, by zabieg odbywał się na możliwie maksymalnie rozluźnionych mięśniach. Ruch wykonywany jest w kierunku przeciwnym niż standardowych ruch mięśnia. Jego celem jest wywołanie rozluźnienia i odprężenia.
Masaż tkanek głębokich – jest to masaż subtelny, wykonywany powolnymi i długimi ruchami. Powoduje on wydłużenie i rozciągnięcie mięśni i ścięgien. Ma on na celu przede wszystkim rozluźnienie autonomicznego układu nerwowego, co prowadzi do zmniejszenia dolegliwości bólowych, poprawy postawy oraz zwiększenia zakresu ruchów i gibkości postawy. Np. drenaż limfatyczny.
Stretching – z angielskiego „rozciąganie”, jak sama nazwa wskazuje polega na rozciąganiu mięśnia bądź grupy mięśni. Najpierw konieczne jest napięcie mięśni, a po rozluźnieniu dochodzi do ich rozciągnięcia.
Neuromobilizacja – jej istotą jest bezpośrednie oddziaływanie na układ nerwowy. Poprzez wykonywania odpowiednich kombinacji ruchowych dochodzi do napinania i uruchamiania włókien nerwowych. Ma to na celu usprawnienie ruchomości i elastyczności nerwu, wskutek czego dochodzi do pobudzenia przewodnictwa nerwowego, a nawet do poprawy gojenia się tkanek.
Manipulacje stawów – czyli tak zwana chiropraktyka, której celem jest szybkie uruchomienie zablokowanego stawu.
Mobilizacje – jej zadaniem jest zapewnienie płynności ruchów stawowych.
Podstawowym wskazaniem do zastosowania terapii manualnej są schorzenia dotyczące kręgosłupa, takie jak dolegliwości bólowe, zmiany zwyrodnieniowe oraz wady postawy uwarunkowane skrzywieniem kręgosłupa. Może być ona również skuteczna w leczeniu zaburzeń snu, przemęczenia oraz nerwobóli.
Niejednokrotnie jest wykorzystywana jako leczenie wspomagające po niektórych zabiegach ortopedycznych takich jak na przykład rekonstrukcja więzadła krzyżowego, a także przy leczeniu chorób łąkotki.
Oczywiście, jak w przypadku każdego zabiegu medycznego, również terapia manualna obarczona jest pewnymi przeciwskazaniami. Nie należy jej wykonywać u osób, które w niedawnym czasie przebyły uraz mechaniczny tkanek.
Przeciwwskazania obejmują również czynne choroby nowotworowe przebiegające z zajęciem skóry lub obszaru, który ma być poddawany zabiegowi. Nie zaleca się jej wykonywania również w przypadku zaburzeń ogólnoustrojowych, zapaleń stawów oraz niewydolności krążenia mózgowego.
Spis treści
+48 571 323 530