Dobór okularów
Jakie wady wzroku mogą być korygowane przy pomocy okularów?
Aby zrozumieć mechanizm powstawania wad refrakcyjnych wzroku, należy zdać sobie sprawę z prawidłowego działania oka w zakresie odbioru i przetwarzania bodźców wzrokowych. Prawidłowo działające oko to tak zwane oko miarowe. Definiuje się je jako takie, które dzięki szeregowi struktur anatomicznych o właściwościach optycznych, jest w stanie skupić równoległe względem siebie promienie światła dokładnie na siatkówce.
W jej obrębie znajdują się receptory, które otrzymywany w ten sposób bodziec przekształcają w potencjał elektryczny i przekazują przy pomocy nerwu wzrokowego do ośrodka wzroku w korze mózgowej, dzięki czemu odbieramy i identyfikujemy widzialny obraz.
Stany, w których dochodzi do zmiany lokalizacji punktu skupienia światła nazywamy wadami refrakcyjnymi. Podstawowe wady, mogące być korygowane za pomocą okularów to krótkowzroczność, dalekowzroczność oraz astygmatyzm.
Krótkowzroczność, czyli myopia, jest to jedna z najczęściej występujących wad refrakcyjnych wzroku. W jej przypadku promienie świetlne skupiane są przed siatkówką, wskutek czego następuje upośledzenie widzenia do dali. W przypadku tej wady nie jest możliwa fizjologiczna korekcja poprzez akomodację soczewki oka, wręcz powoduje to pogłębienie wady.
Istnieje kilka rodzajów krótkowzroczności, wyodrębnionych na podstawie części soczewki, w obrębie której występuje patologia. Według tego kryterium wyróżnia się krótkowzroczność osiową, krótkowzroczność krzywiznową oraz krótkowzroczność refrakcyjną.
Drugą wadą refrakcyjną jest dalekowzroczność, zwana również nadwzrocznością lub hiperopią. Najczęściej jest wynikiem zbyt krótkiego wymiaru gałki ocznej, co skutkuje skupianiem promieni świetlnych za gałką oczną, czego rezultatem jest upośledzenie widzenia do bliży.
Może być ona tymczasowo korygowana przez akomodację, jednakże długotrwałe napinanie mięśni akomodacyjnych może powodować wystąpienie wad w zakresie układu poruszającego gałką oczną takich jak zez. Szczególnym rodzajem nadwzroczności jest tak zwana nadwzroczność starcza, która jest procesem fizjologicznym i wynika z przebiegu procesów starzenia się organizmu.
Astygmatyzm jest trochę innym rodzajem wady, w której promienie świetlne padające w prostopadłych do siebie płaszczyznach skupiane są w dwóch różnych punktach na siatkówce. Powoduje to zniekształcenie oraz znaczne obniżenie ostrości odbieranego obrazu. Główną przyczyną powstawania astygmatyzmu jest asymetria w budowie gałki ocznej.
Dobór okularów – Określanie wady wzroku
Istnieje kilka metod badania i określania wad wzroku. Do najbardziej powszechnej należy tak zwana metoda Dondersa, polegająca na ocenie ostrości wzroku przy patrzeniu w dal przez oprawki okularowe z wymiennymi soczewkami o różnej mocy. Pacjent określa, przez jaką moc soczewki widzi najlepiej. Niewątpliwą zaletą tej metody jest jej prostota i łatwość przeprowadzenia badania. Jednakże jest to metoda całkowicie subiektywna, co niesie ze sobą potencjalny duży margines błędu w doborze właściwej mocy soczewek.
Obecnie coraz bardziej powszechna jest tak zwana refraktometria automatyczna, znana szerzej pod mianem komputerowego badania wady wzroku. Jest to badanie całkowicie obiektywne, więc jest dużo mniejsze ryzyko nieprawidłowego wyniku. Po przeprowadzeniu badania pacjent otrzymuje wydruk wyniku i pozostaje tylko dobrać okulary.
Rodzaje i dobór soczewek korekcyjnych
W dzisiejszych czasach istnieją różne rodzaje soczewek korekcyjnych, a podziały uwzględniają różne kryteria takie jak na przykład materiał wykonania (szklane lub z tworzywa sztucznego). Najważniejsze podziały obejmują kryteria kształtu soczewki. Pierwszy podział obejmujący to kryterium wyodrębnia soczewki sferyczne oraz cylindryczne.
Te pierwsze używane są w korekcji wad refrakcji pod postacią krótkowzroczności oraz nadwzroczności. Z kolei drugie znajdują zastosowanie w leczeniu astygmatyzmu.
Wśród soczewek sferycznych wyróżnia się również pewne subtypy, stosowane w zależności od rodzaju wady, którą korygujemy. W przypadku leczenia krótkowzroczności stosuje się soczewki wklęsło-wypukłe o działaniu rozpraszającym, dzięki czemu punkt skupienia promieni świetlnych przesuwany jest do tyłu tak, by znalazł się na siatkówce.
Ten rodzaj soczewek określany jest jako „minus”. W leczeniu nadwzroczności z kolei stosuje się soczewki o działaniu skupiającym, które przesuwają punkt skupienia promieni świetlnych do przodu umożliwiając ich zogniskowanie na siatkówce. Ten rodzaj soczewek określany jest mianem „plus”.
Oprócz doboru podstawowych cech i komponent soczewek (możliwe jest wykonanie soczewki łączącej komponentę sferyczną i cylindryczną), a także tworzywa, z którego mają być wykonane, dobierane są ich inne parametry. Należą do nich na przykład obecność powłoki antyrefleksyjnej czy też odporność na uszkodzenia.
Ważne, żeby okulary dobierał doświadczony okulista.
Dobór okularów – Dobór oprawek
Kolejnym, ostatnim już etapem doboru okularów jest wybranie oprawek. Jest to wbrew pozorom bardzo istotny aspekt. W dzisiejszych czasach rynek oferuje bardzo szeroki wybór oprawek. Istnieje wiele firm produkujących oprawki. Mogą być druciane, plastikowe, pełne, częściowe, sportowe, eleganckie et cetera.
Okulary powinny być dobrane bezpośrednio do kształtu twarzy, aby podkreślały urodę i dodawały powagi i animuszu. Dobrze dobrane okulary to nie tylko niezbędne narzędzie do korekcji wad wzroku, ale także świetny dodatek będący doskonałym elementem stylizacji na każdą okazję.