Suchość pochwy – niepojące zjawisko w pochwie.
Na czym polega, skąd się bierze i jak się objawia suchość pochwy?
Suchość pochwy jest dolegliwością niezwykle uciążliwą i obniżającą komfort życia. Najczęściej spotyka się ją u kobiet dojrzałych, jednakże może pojawiać się również u młodych kobiet. Polega na nieadekwatnym nawilżeniu pochwy i sromu.
W warunkach fizjologicznych, gruczoły występujące w przedsionku pochwy i pochwie produkują śluz nawilżający te organy i zapobiegający ich suchości.
Jego wydzielanie jest zwiększone w sytuacji podniecenia seksualnego, co powoduje zwiększenie nawilżenia pochwy i umożliwia odbycie stosunku seksualnego zwiększając przyjemność doznań i unikając przykrych dolegliwości w jego trakcie. Jednakże nie jest to jedyna jego funkcja.
Zapewnia utrzymanie odpowiedniej flory bakteryjnej środowiska pochwy, stanowiąc barierę przeciwko drobnoustrojom patogennym, a tym samym zapobiegając różnorodnym infekcjom zarówno bakteryjnym, jak i grzybiczym. Zaburzenia wydzielania śluzu wiążą się z większą podatnością na infekcję pochwy, a także nieprzyjemnym doznaniom podczas współżycia.
Pochwa powinna być prawidłowo nawilżona i zawierać ochronną florę bakteryjną.
Suchość pochwy może być zarówno przyczyną, jak i objawem schorzeń tego narządu. Najczęściej jest spowodowana obniżeniem stężenia hormonów płciowych należących do grupy estrogenów. U niektórych kobiet takie wahania występują fizjologicznie tuż przed menstruacją, kiedy prawidłowością jest spadek stężenia estrogenów.
Jednakże równie dobrze może być to spowodowane różnymi schorzeniami endokrynologicznymi wiążącymi się z zaburzeniami czynności wydzielniczej jajników bądź też przysadki mózgowej.
Wahania hormonalne objawiające się suchością pochwy występują również fizjologicznie w czasie ciąży, zwłaszcza w pierwszym trymestrze, a także w okresie połogu.
Jednakże najpowszechniejszym stanem permanentnego obniżenia estrogenów związanego z występowaniem suchości pochwy jest okres menopauzalny. Poza znaczącym obniżeniem nawilżenia pochwy, dochodzi do istotnego ścieńczenia ścian w pochwie, a także zmniejszenia jej elastyczności.
W rezultacie prowadzi to do częstej niechęci do współżycia wśród dojrzałych kobiet, która jest spowodowana bardzo nieprzyjemnymi, a często bolesnymi doznaniami podczas stosunku.
Ponadto, postępowanie tych zmian może prowadzić do występowania tak zwanego zanikowego, czy też atroficznego zapalenia pochwy. Jego podstawowymi objawami są pieczenie, zaczerwienienie, świąd i ból z częstym współtowarzyszeniem upławów i innych patologicznych wydzielin.
Ponadto dochodzi do istotnych zaburzeń równowagi fizjologicznej flory bakteryjnej pochwy, czego rezultatem jest zwiększona skłonność do pojawiania się infekcji o etiologii bakteryjnej oraz grzybiczej. Co ciekawe, suchość pochwy może być zarówno przyczyną infekcji pochwy, jak i ich skutkiem jako objaw wtórny.
Podstawowe objawy suchości pochwy to objawy czuciowe, związane przede wszystkim z bólem, pieczeniem oraz świądem. Są one odczuwalne przede wszystkim przy próbie penetracji pochwy podczas stosunku, jednakże z czasem, w bardziej zaawansowanych stadiach powyższe dolegliwości mogą być odczuwalne nawet przy chodzeniu czy zmianie pozycji ciała.
W niektórych sytuacjach może współwystępować bardzo nieprzyjemne uczucie ucisku czy też pulsowania w pochwie. Jako, że u pacjentek z suchością pochwy jest znacznie zwiększona podatność na różnego rodzaju infekcje, przede wszystkim o etiologii bakteryjnej, grzybiczej, lub też mieszanej, co wynika z zaburzenia równowagi fizjologicznej flory bakteryjnej pochwy, często dołączają się objawy infekcji. Mogą być one różnorodne, w zależności od tego, którego układu dotyczą.
W przypadku lokalizacji infekcji w pochwie, charakterystyczne jest występowanie cuchnących upławów o żółtym bądź żółtozielonkawym zabarwieniu. Są one zazwyczaj obserwowane na bieliźnie.
W przypadku lokalizacji infekcji w obrębie układu moczowego, najczęściej w cewce moczowej, towarzyszą jej tak zwane objawy dyzuryczne. Należą do nich bolesne parcie na mocz, ból i pieczenie przy oddawaniu moczu, częstsze oddawanie moczu, czy też uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza moczowego.
Jak sobie poradzić z suchością pochwy?
Aby skutecznie poradzić sobie z suchością pochwy konieczne jest ustalenie przyczyny tego stanu rzeczy. Najłatwiejszą sytuacją jest suchość pochwy spowodowana obecnością infekcji. Wtedy skuteczne wyleczenie zakażenia z przywróceniem prawidłowej, zbalansowanej flory fizjologicznej jest wystarczające do przywrócenia prawidłowej produkcji śluzu.
Jeżeli przyczyną wystąpienia suchości pochwy jest działanie niepożądane stosowania doustnej antykoncepcji hormonalnej to sprawa również nie powinna nastręczać trudności. Zazwyczaj bowiem w zupełności wystarczające jest zmodyfikowanie leków.
Trudniejsze jest przeciwdziałanie suchości pochwy spowodowanej wahaniami hormonalnymi związanymi z menopauzą. U części kobiet wystarczające jest stosowanie hormonalnej terapii zastępczej. Jednakże jest to metoda, która odnosi pożądany efekt jedynie u około połowy kobiet.
Ponadto obarczona jest ryzykiem efektów ubocznych, włącznie z powstawaniem hormonozależnych nowotworów takich jak rak piersi, czy rak błony śluzowej trzonu macicy, czyli tak zwanego endometrium, co znacznie ogranicza jej zastosowanie.
U kobiet, u których hormonalna terapia zastępcza jest nieskuteczna bądź niemożliwa do zastosowania, w miarę skuteczne okazują się kremy i globulki zawierające środki nawilżające pochwę.
Ponadto, niezależnie od przyczyny, rolę wspomagającego nawilżenia pełnią środki nawilżające zawierające kwas hialuronowy, polikarbofil, glikogen oraz kwas mlekowy.
Bardzo skuteczne jest ostrzykiwanie osoczem bogatopłytkowym – zabieg się nazywa O-shot.
