Pieprzyk a czerniak, czerniak a pieprzyk.
Czym jest pieprzyk?
Chyba nie ma człowieka, który na swojej skórze nie miałby przynajmniej jednego pieprzyka. Mogą być one większe, mniejsze, występujące pojedynczo lub w skupiskach. Praktycznie nie ma części ciała, na której nie mogłyby się lokalizować. Ich prawidłowa nazwa to znamiona. Powstają wskutek zgromadzenia się czarnego barwnika zwanego melaniną, w różnych warstwach skóry, co daje obraz pieprzyka.
Zabarwienie tej zmiany skórnej może być w kolorze kawy z mlekiem, przechodząc przez praktycznie wszystkie odcienie brązu, skończywszy na czerni. Wszystko zależy od ilości melaniny, ale także od warstwy skóry, w której jest ona zdeponowana. Generalnie zależność jest taka, że im głębsza warstwa skóry, tym odcień znamienia jest jaśniejszy.
Istnieje wiele rodzajów i klasyfikacji znamion. Mogą być one nabyte lub wrodzone, skórne bądź naskórkowe. Tych podziałów jest oczywiście dużo więcej i uwzględniają one różne kryteria. Charakter znamion jest łagodny, jednakże niektóre rodzaje mają potencjał do transformacji w czerniaka (tak zwane znamiona dysplastyczne).
Znamiona zazwyczaj mają regularny kształt, są ostro i wyraźnie odgraniczone od skóry, a także dobrze i jednorodnie wysycone melaniną. Dlatego bardzo ważna jest ich obserwacja i regularna kontrola.
Czym jest czerniak?
Czerniak jest bardzo groźnym nowotworem złośliwym wywodzącym się z komórek barwnikowych. Może występować zarówno w obrębie skóry jak i błon śluzowych. Najrzadszą i najgroźniejszą postacią tego nowotworu jest czerniak gałki ocznej. Podstawowym czynnikiem predysponującym do powstawania czerniaka jest ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe.
Na szczególną uwagę tutaj zasługuje ekspozycja na promieniowanie słoneczne pod postacią nadmiernego opalania i niestosowania odpowiednich kremów z filtrem ochronnym.
Udowodniono również naukowo, że korzystanie z solariów ma bezpośredni wpływ na powstawanie czerniaka. Istnieje wiele postaci czerniaka skóry, na przykład czerniak szerzący się powierzchownie, czerniak guzkowy, czerniak akralny, czy czerniak powstający w plamie soczewicowatej. Może również zdarzyć się czerniak bezbarwnikowy, jednak jest to postać niezmiernie rzadka.
Czerniak jest nowotworem złośliwym, co znaczy, że w ramach postępu choroby może naciekać okoliczne struktury, a także dawać przerzuty do węzłów chłonnych, płuc, wątroby, mózgu, tkanki podskórnej, a także wielu innych narządów i struktur, które posiadamy w organizmie. Prowadzi tym samym do wyniszczenia organizmu, a w ostatecznym rozrachunku do śmierci.
Pieprzyk a czerniak – Jak odróżnić pieprzyk od czerniaka?
Podstawową metodą odróżnienia zwykłego pieprzyka od niebezpiecznego czerniaka jest badanie dermatoskopowe. Polega ono na dokładnym obejrzeniu znamion przy pomocy specjalnego aparatu zwanego dermatoskopem. Umożliwia on ocenę zmiany w powiększeniu, w świetle spolaryzowanym bądź niespolaryzowanym. Dzięki powiększeniu, możliwe jest zaobserwowanie i analiza pewnych charakterystycznych wzorców i wzorów, których układ jest charakterystyczny dla danego rodzaju zmiany.
Ponadto oceniany jest kształt zmiany, jej symetria, a także zabarwienie – ilość barw, wysycenie, równomierność. Zmiany łagodne zazwyczaj są symetryczne, posiadające jedno lub dwa kolory, równomiernie wysycone barwnikiem. Asymetria, nierównomierne wysycenie barwnikiem, a także wielobarwność i obecność charakterystycznych dermatoskopowo struktur, przemawiają za potencjalnie złośliwym charakterem zmiany.
Pieprzyk a czerniak – wideodermatoskopia
Oczywiście istnieje wiele ulepszeń i modyfikacji tego badania. Należą do nich różnego rodzaju testy wykonywane podczas badania dermatoskopowego, a także wideodermatoskopia umożliwiająca cyfrową rejestrację zmian, dzięki czemu możliwe jest wykonanie porównania zmian w czasie, co pozwala na wiarygodną ocenę dynamiki danej zmiany.
Jest to kolejny element pozwalający na zwiększenie prawdopodobieństwa trafnej oceny charakteru zmiany. Inną metodą mogącą być wykorzystaną do sprecyzowania niejednoznaczności w badaniu dermatoskopowym jest tak zwana mikroskopia konfokalna. Badanie to wykonuje dermatolog.
Umożliwia ona ocenę zmiany na skórze pod specjalnym mikroskopem, dzięki czemu możliwe jest doprecyzowanie potencjalnego charakteru danego wykwitu. Oczywiście najdokładniejszą i najpewniejszą metodą gwarantującą trafną diagnozę jest badanie histopatologiczne wykonywane po chirurgicznym usunięciu danej zmiany, którego dokonuje się po wykazaniu w dermatoskopii potencjalnie złośliwego lub podejrzanego charakteru ocenianej zmiany.
Jak leczy się pieprzyki?
Większość znamion, z uwagi na swój łagodny charakter, nie wymaga żadnego leczenia z medycznego punktu widzenia. Stanowią one bowiem jedynie defekt estetyczny, a nie schorzenie samo w sobie. W ich przypadku, można je usunąć różnymi metodami takimi jak laseroterapia czy HIFU, jednakże robi się to tylko i wyłącznie ze względów estetycznych.
W sytuacjach podejrzenia znamienia dysplastycznego, albo niejasnego charakteru zmiany, zalecane jest chirurgiczne usunięcie znamienia z następczym badaniem histopatologicznym, warunkującym ostateczne rozpoznanie.
Jak leczy się czerniaka?
Podstawą leczenia wczesnego lub miejscowo zaawansowanego czerniaka jest leczenie chirurgiczne, polegające na usunięciu zmiany z odpowiednim marginesem zdrowej skóry. Po otrzymaniu rozpoznania histopatologicznego z potwierdzeniem czerniaka, wykonuje się tak zwaną biopsję węzła wartowniczego, pozwalającą określić obecność ewentualnych przerzutów do regionalnych węzłów chłonnych. W przypadku wykluczenia przerzutów na tym etapie leczenie się kończy.
Jeśli zostaną wykryte przerzuty w regionalnych węzłach chłonnych, dana grupa węzłowa jest usuwana. W tych przypadkach stosuje się uzupełniające leczenie ukierunkowane molekularnie bądź immunologiczne.
Na całe szczęście, zdecydowana większość czerniaków jest wcześnie wykrywalna, a co za tym idzie potencjalnie całkowicie wyleczalna. Niestety, niekiedy może dojść do rozsiewu choroby pomimo prawidłowego leczenia, lub może być ona wykryta już w stadium przerzutowym.
Wtedy niestety czerniak, podobnie jak każda inna choroba nowotworowa na tym etapie zaawansowania, jest nieuleczalny. Jednakże dostępne leki i terapie pozwalają na znaczne wydłużenie czasu przeżycia liczonego obecnie w latach oraz poprawy jego komfortu. W chwili obecnej odchodzi się od stosowania klasycznej chemioterapii w leczeniu zaawansowanego czerniaka, a stawia się na dużo skuteczniejsze leczenie ukierunkowane molekularnie oraz immunoterapię.
Jakie są konsekwencje niepodjęcia leczenia?
Konsekwencje niepodjęcia leczenia w przypadku rozpoznania czerniaka są niestety bardzo poważne. Nieleczona choroba postępuje, dając początkowo miejscowe naciekanie i zajęcie okolicznych struktur, a w dalszym etapie przerzutów odległych. W konsekwencji, nieleczony czerniak zawsze i nieodwołalnie prowadzi do śmierci.
Pieprzyk a czerniak – rozstrzyga badanie dermatoskopowe, zapraszamy
Jak odróżnić czerniaka od pieprzyka – odwiedź dermatologa. W trakcie badania dermatoskopowego odpowie: czarniak a pieprzyk.
