Co to jest ultrasonografia?

Co to jest ultrasonografia?

Jak działa usg?

Ultradźwięki należą do grupy zjawisk akustycznych. Są zaburzeniem mechanicznym, które rozchodzą się falowo w ośrodku materialnym. Tym, co odróżnia je od fal elektromagnetycznych jest konieczność występowania elastycznego ośrodka do rozchodzenia się fal. Mogą być one interpretowane jako fala ciśnienia lub przemieszczanie się cząstek.

Jednakże nie jest to fizyczne przemieszczanie się substancji, a jedynie deformacji sprężystych danego ośrodka. Dzięki temu dochodzi do przekazywania energii. W tkankach miękkich fale rozchodzą się podłużnie, w przypadku kości mogą również przybierać postać fal poprzecznych.

Źródłem fal ultradźwiękowych wykorzystywanych w medycynie są specjalne przetworniki, które działają na zasadzie odwrotnego efektu piezoelektrycznego. Osiąga się go wykorzystując specjalne kryształy piezoelektryczne, które pod wpływem napięcia elektrycznego kurczą się i rozszerzają powodując wytworzenie fali ultradźwiękowej.

Fala ultradźwiękowa rozchodząca się w tkankach ulega szeregowi przemian, które zależą od właściwości ośrodka, zwłaszcza od jego gęstości. Fala akustyczna może ulegać odbiciu, załamaniu, ugięciu, rozproszeniu i pochłonięciu. Nakładanie na siebie tych zjawisk w różnych, zmiennych proporcjach, umożliwia uzyskanie obrazu ultrasonograficznego pod taką postacią jaką go znamy.

badanie usg Poznań, usg poznań, usg brzucha, usg piersi, usg tarczycy, badanie usg piersi, badanie usg

badanie usg Poznań

Czym jest ultrasonografia?

Ultrasonografia, czyli popularne USG jest badaniem wykorzystującym falę ultradźwiękową. Umożliwia ona uwidocznienie granic narządów wewnętrznych oraz tkanek miękkich bez konieczności zastosowania środków kontrastowych. Niewątpliwą zaletą badania jest jego atraumatyczność, bezinwazyjność i bezbolesność.

Zachowując powyższe właściwości, ultrasonografia umożliwia określenie wymiarów narządów, głębokości ich położenia, uwidocznienie powierzchni oraz przekrojów narządowych. Ponadto, dzięki ultrasonografii możliwe jest zobrazowanie powierzchni stawowych w spoczynku oraz w ruchu, a także ocena przepływu naczyniowego.

Jak wygląda badanie ultrasonograficzne?

Badanie ultrasonograficzne jest badaniem w stu procentach bezpiecznym i bezinwazyjnym. Charakteryzuje się również całkowitą bezbolesnością. Jego istotą jest uwidocznienie tkanek i narządów poprzez wykorzystanie zjawisk fizycznych związanych z odbiciem i pochłanianiem fal ultradźwiękowych, z następczym przetwarzaniem tego na obraz w skali odcieni szarości.

Czas trwania badania jest bardzo zróżnicowany i może wahać się od kilkunastu minut nawet do kilku godzin. Pierwszy jego etap polega na naniesieniu na skórę specjalnego żelu, który ma za zadanie odpowiednie skupienie fal ultradźwiękowych. Następnie lekarz przykłada specjalną głowicę emitującą wiązkę fal ultradźwiękowych do ciała, i poprzez odpowiednie manewrowanie nią uzyskuje pożądany obraz, który oceniany jest na monitorze.

Dzięki specjalnym funkcjom aparatu oraz oprogramowania możliwe jest wykonywanie pomiarów zmian, a także określanie niektórych parametrów czynnościowych.

Gdzie ultrasonografia znajduje zastosowanie?

Ultrasonografia jest metodą diagnostyczną o bardzo szerokim zastosowaniu praktycznie we wszystkich dziedzinach medycyny. Najbardziej podstawowym jej zastosowaniem jest ocena zmian chorobowych w zakresie narządów jamy brzusznej. Badanie ultrasonograficzne jest najprostszym i najpowszechniejszym badaniem, będącym metodą pierwszego rzutu w ocenie wyżej wymienionych, wykorzystywanym w medycynie chorób wewnętrznych, chirurgii, hematologii, onkologii, urologii, nefrologii, hepatologii i innych.

Jest doskonałą metodą uwidaczniana zmian patologicznych w obrębie takich narządów jak wątroba, nerki, śledziona, trzustka, pęcherzyk żółciowy, drogi żółciowe, moczowody, pęcherz moczowy, czy też węzły chłonne. Jest również bardzo dobrą metodą oceny zmian guzkowatych w tarczycy.

Ponadto badanie ultrasonograficzne jest wykorzystywane w ortopedii i reumatologii do diagnozowania schorzeń zlokalizowanych w obrębie stawów, a konkretnie w obrębie tkanek miękkich. Jest to o tyle istotne, iż zmiany zlokalizowane w obrębie tkanek miękkich stawów nie są widoczne w klasycznym badaniu rentgenowskim.

Ultrasonografia jest również nieodzowna w screeningu onkologicznym. Mowa tu przede wszystkim o badaniu usg piersi jako metodzie profilaktyki i wczesnego wykrywania raka gruczołu piersiowego. Jest badaniem pierwszego rzutu przede wszystkim u młodych kobiet, przed 35 rokiem życia, u której w budowie piersi zdecydowanie dominuje tkanka gruczołowa.

U kobiet w starszym wieku, gdzie przewagę zyskuje tkanka tłuszczowa, metoda ta stanowi badanie uzupełniające dla badania mammograficznego. Umożliwia nie tylko uwidocznienie zmian guzowatych, ale dzięki zastosowaniu specjalnej skali BIRADS możliwe jest określenie z dużym prawdopodobieństwem łagodnego bądź złośliwego charakteru zmiany, co pozwala na określenie wskazań do biopsji diagnostycznej i dalszego postępowania diagnostyczno-terapeutycznego.

Badanie ultrasonograficzne jest również stosowane jako element wysokospecjalistycznych badań z wykorzystaniem specjalnych dodatkowych narzędzi bądź będąc dodatkiem do innych metod. W pierwszej kolejności należy tu wspomnieć o badaniu dopplerowskim, które wykorzystuje tak zwany efekt Dopplera umożliwiając ocenę poruszających się ośrodków z barwnym oznakowaniem ośrodków poruszających się w kierunku do głowicy jak i od głowicy.

Znajduje ono zastosowanie w ocenie przepływu krwi w naczyniach krwionośnych, co jest bardzo istotne w diagnostyce choroby zakrzepowej. Innym przykładem jest zastosowanie połączenia metod endoskopowych i ultrasonografii. Wyróżnia się tutaj USG przezprzełykowe (tzw. EUS) wykorzystywane w diagnostyce i ocenie zaawansowania zmian anatomicznych w obrębie przełyku, żołądka, a nawet trzustki oraz okolicznych węzłów chłonnych, USG przezodbytnicze (TRUS) wykorzystywane w diagnostyce zmian w obrębie gruczołu krokowego, a historycznie także odbytnicy, oraz USG przezoskrzelowe (EBUS) wykorzystywane w diagnostyce raka płuca.

Badaniem usg skóry można diagnozować takie choroby jak czerniak.

Powyższe metody, dzięki komponencie endoskopowej, w przeciwieństwie do innych rodzajów badania ultrasonograficznego, umożliwiają pobranie materiału tkankowego na drodze biopsji.

Co to jest ultrasonografia?

5/5 - (9 votes)