Co to jest lipodemia?

lek. med. Włodzimierz Rosiński

Specjalista chirurg z wieloletnim stażem, certyfikowany lekarz medycyny estetycznej. Uczestnik licznych kongresów i szkoleń.

Trener technik Aptos, blefaroplastyki, liposukcji, zabiegów medycyny estetycznej – poleca laser tulowy. Ulubiony zabieg to plastyka powiek.

Członek Polskiego Towarzystwa Medycyny Estetycznej i Anti-Ageing, FUE Europe.

Co to jest lipodemia?

Czujesz, że Twoje nogi żyją własnym życiem? Mimo diet i ćwiczeń pozostają nieproporcjonalnie duże, bolesne i wrażliwe na dotyk? Jeśli te słowa brzmią znajomo, wiedz, że nie jesteś sama. To, czego doświadczasz, może być objawem lipodemii (lipoedema)– przewlekłej choroby, która często jest mylona ze zwykłą otyłością. Ten artykuł powstał po to, by rozwiać Twoje wątpliwości, dać Ci rzetelną wiedzę i pokazać, że istnieje droga do lepszego samopoczucia i zrozumienia swojego ciała.

Lipodemia /lipoedema – choroba, a nie wina. Definicja i kluczowe fakty

Przede wszystkim – lipodemia nie jest Twoją winą. To nie jest efekt braku silnej woli czy zaniedbań. Lipodemia (nazywana też obrzękiem tłuszczowym) to przewlekłe, postępujące zaburzenie charakteryzujące się nieprawidłowym, symetrycznym gromadzeniem się tkanki tłuszczowej, głównie w dolnych partiach ciała – na biodrach, udach i łydkach. Co istotne, stopy i dłonie zazwyczaj pozostają szczupłe.

Najważniejszą różnicą między lipodemią a otyłością jest natura samej tkanki tłuszczowej. W lipodemii jest ona oporna na tradycyjne metody odchudzania, takie jak restrykcyjne diety i intensywne ćwiczenia. Możesz chudnąć w górnych partiach ciała, podczas gdy nogi pozostają bez zmian. Choroba ta dotyka niemal wyłącznie kobiety i często prowadzi nie tylko do fizycznego dyskomfortu, ale również do obciążenia psychicznego.

Typowe objawy lipodemii – sprawdź, czy to dotyczy Ciebie

Obraz kliniczny lipodemii jest dość charakterystyczny. Jeśli podejrzewasz ją u siebie, zwróć uwagę na poniższe sygnały. Pamiętaj, że nie wszystkie muszą występować jednocześnie:

• Nieproporcjonalna sylwetka: Wyraźna różnica w obwodach między górną a dolną częścią ciała. Nogi mogą wydawać się „ciężkie” i „kolumnowe”.
• Symetria: Problem dotyczy obu nóg w podobnym stopniu.
• Ból i tkliwość: Obszary objęte chorobą są bolesne przy ucisku, a nawet lekkim dotyku.
• Łatwość powstawania siniaków: Nawet niewielkie urazy powodują powstawanie krwiaków.
• Obrzęk: Uczucie ciężkości i opuchlizna nóg, które nasilają się w ciągu dnia i nie znikają całkowicie po nocnym odpoczynku.
• Zmiana struktury skóry: Skóra może być grudkowata, przypominając cellulit, a w zaawansowanych stadiach mogą pojawiać się duże płaty tłuszczu.
• Charakterystyczne „mankiety”: Tkanka tłuszczowa kończy się nagle na wysokości kostek lub nadgarstków, pozostawiając stopy i dłonie szczupłe.

Skąd bierze się lipodemia? Przyczyny i czynniki ryzyka

Chociaż dokładne przyczyny lipodemii wciąż są przedmiotem badań, eksperci wskazują na kilka kluczowych czynników, które odgrywają decydującą rolę. Zrozumienie ich pozwala ostatecznie odrzucić poczucie winy.

• Czynniki genetyczne: Lipodemia bardzo często występuje rodzinnie. Jeśli Twoja mama, babcia lub siostra miały podobne problemy z nogami, istnieje duże prawdopodobieństwo, że skłonność do choroby jest dziedziczna.
• Zmiany hormonalne: To właśnie hormony są uważane za główny „zapalnik” choroby. Jej początek lub nasilenie objawów często zbiega się w czasie z okresami burz hormonalnych w życiu kobiety, takimi jak dojrzewanie, ciąża czy menopauza.
• Dysfunkcja układu limfatycznego: Uważa się, że nieprawidłowości w funkcjonowaniu naczyń limfatycznych i włosowatych mogą przyczyniać się do rozwoju stanu zapalnego i gromadzenia się patologicznej tkanki tłuszczowej.

Jak wygląda diagnoza? Kiedy i do kogo zgłosić się po pomoc?

Jeżeli podejrzewasz u siebie lipodemię, nie zwlekaj z wizytą u specjalisty. Najczęściej lekarzem, który zajmuje się diagnostyką i leczeniem tej choroby, jest flebolog, angiolog lub chirurg naczyniowy. Diagnoza opiera się przede wszystkim na dokładnym wywiadzie medycznym oraz badaniu fizykalnym. Lekarz oceni rozmieszczenie tkanki tłuszczowej, wygląd skóry, sprawdzi bolesność i tkliwość oraz zapyta o historię chorób w rodzinie.

W niektórych przypadkach, aby wykluczyć inne schorzenia (np. obrzęk limfatyczny, przewlekłą niewydolność żylną czy otyłość prostą), specjalista może zlecić dodatkowe badania, takie jak USG tkanek miękkich lub rezonans magnetyczny. Ważne jest, aby trafić do lekarza, który ma doświadczenie w diagnozowaniu lipodemii, ponieważ choroba ta bywa niestety wciąż nierozpoznawana.

Życie z lipodemią – jak radzić sobie na co dzień?

Choć lipodemia jest chorobą przewlekłą, nie oznacza to, że jesteś bezradna. Istnieje wiele metod leczenia zachowawczego, które mogą znacząco złagodzić objawy, zahamować postęp choroby i poprawić jakość życia. Najważniejsze jest kompleksowe działanie.

• Terapia fizykalna: Podstawą leczenia jest kompleksowa terapia przeciwobrzękowa, która obejmuje manualny drenaż limfatyczny i noszenie indywidualnie dobranej odzieży uciskowej (podkolanówek, pończoch lub rajstop).
• Aktywność fizyczna: Wybieraj ćwiczenia o niskim wpływie na stawy, które wspomagają pracę pompy mięśniowej i układu limfatycznego. Idealne będą pływanie, aqua aerobik, jazda na rowerze stacjonarnym czy nordic walking.
• Dieta przeciwzapalna: Choć dieta nie zredukuje istniejącej tkanki tłuszczowej, może pomóc w redukcji stanów zapalnych, bólu i obrzęków. Skup się na produktach nieprzetworzonych, bogatych w antyoksydanty.
• Wsparcie psychologiczne: Życie z przewlekłym bólem i zmianami w wyglądzie bywa trudne. Nie bój się szukać wsparcia w grupach zrzeszających pacjentki lub skorzystać z pomocy psychoterapeuty.
• Lipoedema Leczenie operacyjne: W zaawansowanych przypadkach, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi ulgi, rozważa się liposukcję oszczędzającą naczynia limfatyczne. To jedyna metoda pozwalająca na trwałe usunięcie patologicznej tkanki tłuszczowej, co prowadzi do redukcji bólu i poprawy mobilności

Twoja droga do lepszego samopoczucia

Lipodemia / lipoedema to realna, medyczna jednostka chorobowa, a nie defekt kosmetyczny. Kluczem do odzyskania kontroli nad swoim zdrowiem jest wiedza, wczesna diagnoza i kompleksowe leczenie pod okiem doświadczonego specjalisty. Pamiętaj, że Twoje obawy i dolegliwości są uzasadnione. Zrób pierwszy krok – umów się na konsultację i zacznij swoją podróż po lepszą jakość życia. Jesteś to sobie winna.