Kompresjoterapia
Czym są i jak powstają żylaki kończyn dolnych?
Żylaki kończyn dolnych to poskręcane, pogrubiałe i pozmieniane patologicznie odcinkowe fragmenty żył, lokalizujące się najczęściej w obrębie podudzi. Są wynikiem schorzenia znanego jako przewlekła niewydolność żylna, dotyczącego najczęściej żył powierzchniowych oraz połączeń pomiędzy żyłami powierzchniowymi, a głębokimi – tak zwanych perforatorów. Bezpośrednią przyczynę tego schorzenia stanowi niewydolność zastawkowa wyżej wymienionych żył, która może mieć podłoże zarówno wrodzone, jak i nabyte.
Czynniki wrodzone to po prostu uwarunkowania genetyczne, natomiast do czynników nabytych upośledzających prawidłowe funkcjonowanie zastawek żylnych należą przede wszystkim siedzący tryb życia i bezpośredni z nim związany brak ruchu, złe nawyki żywieniowe, otyłość, wady postawy, częste narażanie kończyn dolnych na wysokie temperatury (na przykład nadużywanie sauny czy zbyt częste długie, gorące kąpiele).
Często pojawiają się u kobiet w ciąży, po porodzie, a także po przebytej kuracji hormonalnej. Z kolei czynnikami chorobowymi sprzyjającymi powstawaniu żylaków jest zakrzepica żylna, oraz przebyte zapalenie żył głębokich.
Niewydolność zastawek żylnych powoduje zaburzenie prawidłowego krążenia krwi poprzez hamowanie jej odpływu. Powoduje to wystąpienie zastoju krwi w żyłach i mechaniczne rozciąganie ich ścianek. W efekcie dochodzi do ich odkształcenia i patologicznej przebudowy.
Jakie czynniki predysponują do powstawania żylaków kończyn dolnych?
Istnieje wiele czynników ryzyka, które predysponują do powstania żylaków kończyn dolnych. Należą do nich przede wszystkim wiek, płeć żeńska oraz wysoki wzrost. Te czynniki są niemodyfikowalne, to znaczy nie mamy na nie wpływu. Ponadto ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia przewlekłej niewydolności żylnej jest stosowanie doustnych leków antykoncepcyjnych, nawykowe zaparcia oraz wykonywanie pracy fizycznej w pozycji stojącej.
Oprócz tego należy pamiętać, że istotnym czynnikiem wywołującym żylaki jest przewlekłe nadciśnienie żylne, niezależnie od przyczyny jego wystąpienia. Może być ono związane z uciskiem z zewnątrz na żyłę (na przykład w wyniku uciskania przez powiększone węzły chłonne czy guz nowotworowy), istotnym zwężeniem światła naczynia żylnego na przykład w wyniku zakrzepicy, a także patologie w zakresie zastawek żylnych.
Jak objawiają się żylaki kończyn dolnych?
Przewlekła niewydolność żylna związana jest od samego początku z występowaniem charakterystycznych, powoli postępujących objawów. Do pierwszych symptomów choroby żylakowej należy uczucie ciężkości nóg, mrowienia i drętwienia w ich obrębie, a także postępujące obrzęki, lokalizujące się w szczególności wokół kostek. Wraz z upływem czasu oraz zaawansowaniem choroby pojawiają się dolegliwości bólowe, których występowanie nie zależy od pory dnia, a nasilają się szczególnie podczas chodzenia.
W kolejnym etapie pojawiają się widoczne zmiany naczyniowe. Początkowo mają one charakter pajączków naczyniowych, czyli teleangiektazji, a następnie pojawiają się powrózkowato zgrubiałe żyły. W skrajnie zejściowych przypadkach mogą pojawiać się tak zwane zmiany troficzne pod postacią nieodwracalnych obrzęków z przebarwieniem i ścieńczeniem skóry, a nawet z wytwarzaniem się trudno gojących się owrzodzeń.
Na czym polega diagnostyka żylaków kończyn dolnych?
Rozpoznanie żylaków kończyn dolnych opiera się przede wszystkim na badaniu podmiotowym i przedmiotowym, gdyż objawy choroby są bardzo charakterystyczne. Z kolei podstawowym badaniem wykorzystywanym w diagnostyce żylaków jest ultrasonografia z wykorzystaniem efektu Dopplera. Pozwala ona, poprzez znakowanie barwne, na uwidocznienie zaburzeń w przepływie krwi przez światło żyły, a tym samym na uwidocznienie niewydolności żylnej.
Czym jest, na czym polega i jakie są zalety kompresjoterapii?
Kompresjoterapia jest jedną z najstarszych metod małoinwazyjnych metod wykorzystywanych w leczeniu chorób układu żylnego. Jej istotą jest wykorzystanie zewnętrznego ucisku, który przenoszony jest na naczynia i tkanki. W tym celu stosowane są specjalne wyroby uciskowe, takie jak rajstopy, pończochy, czy też podkolanówki uciskowe. Warunkiem skuteczności tej metody terapeutycznej jest wywarcie odpowiedniego nacisku, którego ciśnienie powinno oscylować w przedziale między 10 a 50 mmHg, w zależności od stopnia nasilenia schorzenia żylnego.
Kompresjoterapia kiedy skuteczna
Kluczowe dla powodzenia terapii jest stosowanie stopniowania ucisku, które polega na tym, iż wartość ucisku jest największa przy kostce, i stopniowo maleje im bliżej uda i pachwiny. Bardzo istotne dla optymalnego efektu leczniczego jest prawidłowy dobór i dopasowanie wyrobów uciskowych.
Podstawową zaletą i celem kompresoterapii jest zapobieganie zastojowi krwi w naczyniach żylnych oraz chłonki w tkankach miękkich wskutek poprawy przepływu chłonnego oraz żylnego. Prowadzi to do zmniejszania następstw chorób żylnych pod postacią obrzęków czy też zmian troficznych skóry, z owrzodzeniami włącznie.
Kompresjoterapia – wskazania do zastosowania ?
Wskazania do stosowania kompresjoterapii można podzielić na profilaktyczne oraz terapeutyczne. Profilaktyczne znajdują wykorzystanie u pacjentów bez objawów choroby żylnej, ale ze zwiększonym ryzykiem ich wystąpienia. Dotyczy to przede wszystkim osób wykonujących pracę w pozycji stojącej oraz siedzącej, a także tych, którzy dużo podróżują, zwłaszcza transportem lotniczym. Wskazania terapeutyczne obejmują wszelkie objawy choroby żylnej, takie jak obrzęki, żylaki, pajączki naczyniowe, zakrzepica, stany zapalne żył czy też owrzodzenia.
Warto nadmienić, iż we wczesnych stadiach choroby żylnej, kompresjoterapia jest wystarczającą metodą terapeutyczną. Natomiast w postaciach zaawansowanych, stanowi doskonałą metodę uzupełniającą.
Kompresjoterapię stosujemy po zabiegach typu skleroterapia.
U kogo kompresjoterapia jest przeciwwskazana?
Przeciwwskazania do wykonania kompresjoterapii stanowią niewielką grupę schorzeń i obejmują przede wszystkim zaawansowane zaburzenia w zakresie krążenia tętniczego, a także aktywne stany zapalne w obrębie skóry i tkanki podskórnej.
