07/06/2022

Poradnia dietetyczna

Spis treści

Nadwaga i otyłość są klasyfikowane w dzisiejszych czasach jako choroby cywilizacyjne. Są efektem wzrastającej tendencji do niezdrowego odżywiania się oraz prowadzenia siedzącego trybu życia. Poza oczywistym negatywnym wpływem na zdrowie człowieka, wpływają one również na wygląd zewnętrzny oraz zdrowie psychiczne związane z poczuciem atrakcyjności. Nadmiar tkanki tłuszczowej często powoduje, że źle czujemy się w swoim ciele.

Jak więc temu zaradzić? Oczywiście najskuteczniejsze jest dbanie o siebie i prowadzenie zdrowego trybu życia. Regularne spożywanie pełnowartościowych posiłków, eliminacja z diety cukrów prostych oraz łączenia węglowodanów z tłuszczami, nieobjadanie się przed snem, oraz zapewnienie odpowiedniej podaży białka są kluczowe dla zachowania atrakcyjnego wyglądu. Poza tym nieodzowna jest właściwa podaż wody (30-40ml/kg masy ciała/dobę), regularna aktywność fizyczna oraz unikanie używek.

Skoro w teorii jest to takie proste, dlaczego w praktyce okazuje się często takie trudne? Okazuje się bowiem, iż nie zawsze jest to zerojedynkowe. Dobranie odpowiedniej dla siebie diety niejednokrotnie pozostaje wyzwaniem.

Wymaga bowiem uwzględnienia szeregu czynników takich jak indywidualne predyspozycje do przybierania bądź tracenia na wadze, choroby współistniejące, przyjmowane leki, nietolerancje pokarmowe, codzienną aktywność, budowę ciała i wiele innych zmiennych, które mają ogromny wpływ na efekty podejmowanych przez nas działań.

Dlatego też bardzo dobrym rozwiązaniem jest zasięgnięcie opinii dietetyka i wspólnie z nim ustalenie indywidualnego planu dietetycznego. Należy przy tym pamiętać, iż wbrew potocznemu znaczeniu dieta nie jest definiowana jako ograniczenie, a jako wprowadzenie na stałe pewnych nawyków żywieniowych związanych nie tylko z tym, co jemy, ale także z tym jak jemy.

Bardzo częstym błędem przy próbie modyfikacji diety, jest stosowanie tak zwanych „diet cud”, które polegają na eliminacji pewnych pokarmów z diety, albo drastycznej redukcji ilości przyjmowanych pokarmów.

Jest to bardzo duży błąd, ponieważ organizm do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje wszystkich mikro i makroskładników. Z kolei nieumiejętne zmniejszanie ilości dostarczanych kalorii powoduje aktywację mechanizmu adaptacyjnego organizmu polegającego na zmniejszeniu bazowego zapotrzebowania kalorycznego tak, by zniwelować utrzymujący się deficyt.

W efekcie kaloryczność deficytowa nagle staje się nadwyżkową, co nie dość, że powoduje zahamowanie chudnięcia, to jeszcze wywołuje efekt jojo. Ponadto stosowanie nieprawidłowej, eliminacyjnej diety powoduje spalanie nie tylko tkanki tłuszczowej, ale także mięśni, które odpowiadają za spalanie tłuszczów. Tak więc im mniejsza masa mięśniowa tym mniejsza zdolność metaboliczna organizmu. W związku z powyższymi, rola dietetyka wydaje się nieodzowna.

Jak działa poradnia dietetyczna?

W dzisiejszych czasach, w dobie internetu, zapisy do poradni dietetycznej często są prowadzone w formie online i obejmują wypełnienie specjalnej ankiety uwzględniającej aktualne parametry antropometryczne takie jak masa, wzrost, sposób dotychczasowego odżywiania, preferencje żywieniowe, charakter pracy, codzienna aktywność, choroby współistniejące czy zażywane leki.

Wskazane jest również wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych obejmujących takie parametry jak morfologię krwi, funkcję wątroby i nerek, gospodarkę lipidową, stężenia elektrolitów, czynność tarczycy czy hormony płciowe, a także stężenie glukozy oraz insuliny. W trakcie wizyty w poradni dietetycznej, na podstawie uzupełnionej ankiety i wyników badań laboratoryjnych wywiad jest doprecyzowywany, a ewentualne wątpliwości wyjaśniane.

Diagnostyka

Następnie dietetyk przeprowadza szczegółowe pomiary, które obejmują kilka etapów. Pierwszym etapem jest sprawdzenie aktualnej wagi, wzrostu oraz wyliczenie wskaźnika BMI. Następnie dokonywany jest pomiar obwodów w określonych miejscach, takich jak łydka, udo, biodra, pas, talia, klatka piersiowa czy biceps. Jest to bardzo istotny wskaźnik, dużo bardziej wiarygodny i miarodajny jest masa ciała.

Należy pamiętać, iż ta ostatnia zależy nie tylko od zawartości tkanki tłuszczowej spalanej w trakcie procesu odchudzania, ale także tkanki mięśniowej, która jest znacznie cięższa od tkanki tłuszczowej, a której przyrost jest pożądany. Ponadto, w obecnych czasach, bardzo często gabinet dietetyka wyposażony jest w specjalną aparaturę do analizy składu ciała.

Umożliwia ona na podstawie krótkiego, bezinwazyjnego pomiaru, ocenę procentowego udziału tkanki tłuszczowej, tkanki mięśniowej, wody, a także kilku specjalistycznych parametrów pomagających ocenić pewne prognozy dotyczące szybkości spalania tkanki tłuszczowej i pewnych predyspozycji.

Wreszcie w końcowym etapie ustalany jest plan dietetyczny uwzględniający wyniki badań laboratoryjnych, schorzenia współistniejące, przyjmowane leki, planowaną aktywność, ale także preferencje pacjenta.

Należy pamiętać, iż dobrze dobrana dieta ma składać się z posiłków, które pacjentowi będą smakować, i których spożywanie będzie sprawiać przyjemność, bowiem kiedy dieta wiąże się z przykrością i dyskomfortem smakowym, bardzo szybko pacjent traci motywację i wraca do starych nawyków żywieniowych wracając do otyłości.